Formateur
Heel Nederland is de afgelopen maanden in de ban geweest van de verkiezingen voor de Tweede Kamer. De stemmen zijn geteld, de kaarten zijn verdeeld en de campagneleiders hebben een weekend rust gehad. Sommigen genietend van de gunstige uitslag, anderen teleurgesteld door het tegenvallende resultaat. Maar nu begint het pas. Een verkenner gaat deze week aan de slag en kort daarna zal een formateur aangewezen worden. Partijen gaan met elkaar in gesprek wie met wie wil samenwerken en tegen welke voorwaarden. Een lastige opgave, waarbij de formateur een bijzondere en zware rol heeft.
Projectverkiezingen
Het is sterk vergelijkbaar met een aanbesteding van een project. Naast de prijs gaan de inschrijvers op virtuele campagne en vertellen waarom zij de meest geschikte partij zijn om het project tot een mooi resultaat te brengen. Zij strooien niet met folders en voeren (of vermijden) geen debatten, maar er worden mooie presentaties gemaakt, standpunten verdedigd en gunstige toekomstplaatjes geschetst. Ook hier worden beloftes soms met een korrel zout genomen. Het credo is immers “aannemers zijn net als politici niet altijd even betrouwbaar”.
Als de enveloppen zijn geopend en de uitslag is bekend, begint ook hier de start van een nieuwe samenwerking. Anders dan in de politieke verkiezingen niet tussen de “inschrijvers”, maar wel tussen alle bestaande en nieuwe partners van het projectproces.
Formatie in je project
Ook anders dan in de politiek is dat er geen formateur wordt aangesteld om de samenwerking vorm te geven. Terwijl achter de formele contractstukken een wereld aan belangen, visies, agenda’s en risico’s ligt, begint de reguliere projectmanager met het bespreken van de planning (die best wel wat korter kan), de prijs van het meerwerk en een lijst mogelijke bezuinigingen.
In de politiek acht men het van groot belang goed van elkaar te weten wat men verwacht van de komende vier jaar. De formateur speelt hier een essentiele rol in. Ik verbaas mij dus dat binnen projecten met enige omvang in geld, tijd en (bestuurlijke) risico’s geen projectformateur wordt ingeschakeld.
Iemand die onafhankelijk onderzoekt waar de overeenkomsten en verschillen tussen de nieuwe samenwerkingspartijen liggen en deze in kaart brengt. Iemand die hierover met partijen in gesprek laat gaan hoe met deze aspecten om te gaan. Iemand die de verdere formatie begeleidt tot de samenwerking daadwerking vorm krijgt. En misschien later partijen wijst op afspaken en werkwijzen die niet worden nagekomen en de samenwerking in gevaar brengen.
De Formateur
Aan een formateur worden hoge eisen gesteld. Hij of zij is onafhankelijk en onpartijdig, maar begrijpt het projectproces en formatieproces zeer goed aan. De formateur ontbreekt het niet aan sensitiviteit, onderhandelingskennis, verbindingskracht en persoonlijke stevigheid.
De formateur weet het beste uit de partners te halen en de ontbrekende competenties te onderscheiden en met elkaar te compenseren.
Wilt u een keer een Projectformateur ontmoeten? Dat kan, neemt u met ons contact op en wij stellen er graag een aan u voor.