De kracht van kwetsbaarheid (Doe Maar Duurzaam Uitzending 2 oktober)
Projecten zijn vaak complex. Contracten worden steeds ingewikkelder. Design & Built contracten zijn gericht op aantonen van de gevraagde kwaliteit en prestaties. We zien dit ook terug in de nieuwe wet Kwaiteitsborging in de bouw. Verantwoordelijkheden verschuiven op papier van opdrachtgever naar opdrachtnemer, maar in de praktijk is men nog niet gewend aan deze nieuwe rolverdelingen.
Met de vele partijen die betrokken zijn bij een project, spelen ook vele belangen. En die stroken niet altijd met het integrale projectbelang. Als bijvoorbeeld een onderaannemer een ander project heeft waar een zware boeteclausule op ligt, zal hij een keuze kunnen maken dat project voorrang te geven. Meedenken aan een oplossing die voor het project beter is, maar jouw bedrijf geld kost, is voor velen niet vanzelfsprekend. Aspecten als duurzaamheid en innovatie worden vaak gezien als risicovol.
Dus waarom zou je?
Vastlopen in standpunten
Als projecten vastlopen zie je vaak dat men zich verschuilt achter contracten. Men is bang om zich kwetsbaar op te stellen en de schuld te krijgen. Juristen verschijnen aan de gesprekstafel en men graaft zich in met standpunten. De oplossing van het probleem komt steeds verder weg te liggen, men is niet bezig het probleem op te lossen. De voortgang van het project verlamt.
In onze praktijk zien we vaak dat problemen te lang blijven liggen en pas opgepakt worden als het veel te laat is. Als we vragen naar de reden waarom signalen niet eerder werden opgepakt, blijkt vaak dat men niet van elkaar wist dat er iets speelde. Men houdt vrij lang de kaarten op de borst. Soms uit schaamte, soms uit het gevoel dat men “het nog wel rechtgetrokken krijgt”, maar soms ook omdat men vindt dat het een “eigen” probleem is. Het komt ook voor dat men anderen ziet worstelen met een probleem, maar men vindt dat het een probleem van die andere is.
Help?
Als kind durfden we allemaal open en kwetsbaar met problemen om te gaan. Ieder kind vraagt “Kun je me helpen? ” en zelfs “zal ik je even helpen?” (Terwijl je als vader 4 kuub zand met een kruiwagen de tuin in rijdt). Dat is namelijk de enige manier om vooruit te komen. Ook die kleine kruiwagentjes zand zijn opgeteld 1 grote die ik niet hoefde te rijden.
Binnen projecten geldt hetzelfde. Durf een hulpvraag te stellen als iets je niet lukt. Zeg gewoon dat je het graag wilt leren, maar dat je nu niet de competenties, vaardigheden of middelen niet toe hebt. Laat anderen meedenken in complexe problemen. Daarmee loop je niet weg voor je verantwoordelijkheden. Integendeel, je neemt je verantwoordelijkheid echt serieus.
Ik ken een zeer complex woningproject, waar de opdrachtgever na een zeer moeizame oplevering zei: “ik zag jullie worstelen en begrijp niet dat jullie onze hulp niet hebben ingeroepen!”
Dat brengt mij direct bij mijn volgende tip: Biedt je hulp aan! Als één van je projectpartners immers de gevraagde prestatie niet kan leveren, beïnvloedt dat ook jouw resultaat. Je bent gebaat bij het goed functioneren van het gehele team. Je hoeft niet de verantwoordelijkheid van een ander zomaar over te nemen, maar je mag het wel als je verantwoordelijkheid voelen om problemen te voorkomen.
Delen in plaats van verdedigen
In de harde projectenwereld is het soms lastig om uit de traditionele verhoudingen te treden en je kwetsbaar op te stellen. Een onafhankelijke bemiddelaar biedt dan uitkomt. Wij creëren een omgeving waarin mensen hun belangen en tekortkomingen kunnen delen, in plaats van verdedigen. We zoeken vooral naar overeenkomsten, maar hebben ook oog voor de verschillen.
Omdat partijen zich kwetsbaar durven opstellen, bereiken we dat het verlies, dat alle partijen ongetwijfeld lijden, tot stilstand wordt gebracht en er een betere en duurzame samenwerking tot stand wordt gebracht.
Zet de eerste stap naar je projectpartners en ga in gesprek over belangen en zorgen. Je moet onthouden dat kwetsbaarheid geen teken is van zwakte, het is een teken van kracht.
Als je samenwerkt, doe het dan duurzaam!